Udostępnij:

Reguła śruby prawoskrętnej

Wyobraźmy sobie parę sił leżącą na płaszczyźnie. Kierunek obrotu jaki generuje Para sił pokazują nam palce prawej ręki. 

W naszym przypadku dla ułatwienia możemy powiedzieć że para sił generuje moment obracający w lewą stronę (stwierdzenie czysto umowne). 

Wektor momentu jest zawsze prostopadły do płaszczyzny działania pary sił. Stosując regułę śruby prawoskrętnej kciuk naszej prawej dłoni będzie nam wskazywał kierunek i zwrot wektora momentu.

Rys.19.1 Reguła śruby prawoskrętnej - przykład z kciukiem
Rys.19.1 Reguła śruby prawoskrętnej - przykład z kciukiem
Pamiętajmy aby do sprawdzania zwrotu i kierunku wektora momentu stosować wyłącznie prawą rękę.
Zastosowanie

Regułę śruby prawoskrętnej stosujemy w zadaniach trójwymiarowych (przestrzennych). Służy ona do znakowania wykresów momentów skręcających. 

Przykład

Jeśli chcemy ustalić znak momentu skręcającego na pręcie możemy postępować w następujący sposób. Wyobraźmy sobie że na osi pręta kładziemy śrubkę (wkręt do metalu, do drewna). Sprawdzamy jak dany moment obraca tą śrubką.

Rys.19.2 Reguła śruby prawoskrętnej - moment dodatni
Rys.19.2 Reguła śruby prawoskrętnej - moment dodatni
Rys.19.3 Reguła śruby prawoskrętnej - moment dodatni
Rys.19.3 Reguła śruby prawoskrętnej - moment dodatni

Opcje są dwie: śrubka albo będzie się wkręcać albo wykręcać. Będzie się zatem przesuwała w jedną ze stron.

Dodatni zwrot momentu skręcającego zawsze będzie znakowany podwójną strzałką ze zwrotem od przekroju.

Jeśli zatem nasza śróba obracana momentem skręcającym będzie się przsuwac zgodnie ze zwrotem dodatniego wektora momentu (od przekroju) to wtedy moment skręcający będzie dodatni.

Jeśli nasza śruba będzie się przesuwać ze zwrotem do przekroju (przeciwnie do zwrotu wektora momentu) to moment skręcający będzie ujemny.

Rys.19.4 Reguła śruby prawoskrętnej - moment ujemny
Rys.19.4 Reguła śruby prawoskrętnej - moment ujemny
Rys.19.5 Reguła śruby prawoskrętnej - moment ujemny
Rys.19.5 Reguła śruby prawoskrętnej - moment ujemny