Udostępnij:

Wytrzymałość Materiałów

Wykresy Momentów gnących - belka obciążenie trójkątne

Jak sporządzić wykresy momentów gnących i sił tnących w belce z obciążeniem trójkątnym.

Obliczanie reakcji podporowych - belka z obciążeniem trójkątnym

Mamy daną belkę swobodnie podpartą z obciążeniem w kształcie trójkąta (rysunek nr 1). Naszym zdaniem jest sporządzić wykresy momentów gnących , sił tnących i sił normalnych.

belka swobodnie podparta z obciążeniem trójkątnym
Rys. 1 Belka swobodnie podparta - obciążenie trójkątne

Pierwszym etap naszego zadania jest obliczenie reakcji podporowych . Wartości reakcji w podporach będą nam niezbędne do sporządzania wykresów momentów gnących i sił tnących.

Jeśli chcesz się nauczyć obliczać reakcje podporowe w belkach obciążonych obciążeniem w kształcie trójkąta kliknij tutaj
belka swobodnie podparta z obciążeniem trójkątnym reakcje podporowe
Rys. 2 Obliczenie reakcji podporowych - obciążenie trójkątne

Mam wyznaczone wartości reakcji podporowych w belce obciążonej obciążeniem trójkątnym .

Sporządzanie wykresów momentów gnących i sił tnących:

Następnie oznaczamy na belce punkty charakterystyczne. Punktem charakterystycznym zawsze jest:

  • początek/koniec belki
  • miejsce przyłożenia siły skupionej
  • miejsce przyłożenia momentu skupionego
  • początek i koniec obciążenia ciągłego równomiernie rozłożonego
  • początek i koniec obciążenia ciągłego nierównomiernie rozłożonego (w kształcie trójkąta) 
belka swobodnie podparta z obciążeniem trójkątnym
Rys. 3 Oznaczenie punktów charakterystycznych i włókien spodnich 

Zieloną przerywaną linią oznaczyłem na belce włókna spodnie . Jest to element służący nam do znakowania i właściwego rysowania wykresów momentów gnących .

Jeśli siła, moment skupiony lub obciążenie ciągłe powoduje takie odkształcenie belki, że włókna spodnie się rozciągają, to moment znakujemy jako dodatni. Jeśli 
Jeśli siła, moment skupiony lub obciążenie ciągłe powoduje takie odkształcenie belki, że włókna spodnie się ściskają, to moment znakujemy jako ujemny.
przedziały charakterystyczne belka z obciążeniem trójkątnym
Rys. 4 Podział na przedziały charakterystyczne

W przedziale charakterystycznym AB zastosujemy metodę funkcji sił wewnętrznych do sporządzania wykresów momentów gnących i sił tnących.

Jeśli chcesz nauczyć się jak sporządzać wykresy momentów gnących i sił tnących w belkach metodą funkcji sił wewnętrznych kliknij tutaj.

W pozostałych dwóch przedziałach DC i CB wykresy momentów gnących i sił tnących sporządzimy za pomocą metody punktów charakterystycznych .

Jeśli chcesz szczegółowo poznać metodę punktów charakterystycznych do sporządzania wykresów momentów gnących i sił tnących kliknij tutaj. 

Na rysunku nr 4 kolorem różowym zaznaczyłem lewostronny przekrój przedziału AB. W przypadku obciążenia trójkątnego aby uprościć obliczenia przekrój należy wykonywać zawsze w stronę gdzie intensywność obciążenia dąży do zera.

Następnie kolorem niebieskim oznaczyłem wartość Q(x). Jest to wartość intensywności obciążenia ciągłego, której nie znamy. Wynika to z faktu, że przekrój (kolor różowy) jest wykonany nieskończenie blisko pkt B ale nie w samym punkcie (lewostronna granica punktu B).

obliczenie intensywności obciążenia ciągłego
Rys. 5 Intensywność obciążenia ciągłego w przekroju

Wykorzystując proporcję długości boków w trójkącie wyznaczamy Q(x).

obliczanie wypadkowej z obciążenia trójkątnego
Rys. 6 Obliczanie wypadkowej siły ciężkości z obciążenia ciągłego

Znając wartość parametryczną Q(x) możemy obliczyć pole trójkąta na rysunku zakreskowanego kolorem fioletowym, co będzie stanowić wartość wypadkowej siły ciężkości.

belka swobodnie podparta obciążenie trójkątne
Rys. 6 Wypadkowa siła ciężkości z obciążenia trójkątnego

Wypadkową siłę ciężkości W umieszczamy w środku ciężkości trójkąta zakreskowanego w kolorze fioletowym.

Należy pamiętać, że środek ciężkości w trójkącie prostokątnym znajduje się w 1/3 długości przyprostokątnych mierząc od kąta prostego.

Następnie możemy zapisać funkcję momentów gnących i sił tnących w przedziale AB. 

funkcje sił wewnętrznych i momentów gnących
Rys. 7 Funkcje sił wewnętrznych i momentów gnących

W pierwszej kolejności zapisujemy funkcje sił normalnych N(x) szukając na lewo od punktu przekroju sił równoległych do osi N (układ znakowania N i T naniesiony na rysunku kolorem różowym). Siłą równoległą do osi N jest siła 3kN, zwrot wektora siły jest zgodny ze zwrotem osi N dlatego zapisujemy +3kN.

Następnie szukamy na lewo od punktu przekroju sił równoległych do osi T. Mamy dwa wektory równoległe do osi T, 34,8kN (zwrot zgodny z osią T) i wypadkową W=1,5x2 (zwrot przeciwny do zwrotu osi T). Po zapisaniu funkcji sił tnących podstawiamy za x dwa punkty (początek i koniec przedziału).

W ostatnim kroku, obliczamy moment w punkcie przekroju po stronie lewej. Moment tworzy siła 34,8kN na ramieniu x (znak dodatni, włókna spodnie rozciągane) oraz wypadkowa 1,5x2 na ramieniu x/3 (znak ujemny, włókna spodnie ściskane). Pod gotową funkcję momentu gnącego podstawiamy dwa punkty.

Ekstremum momentu gnącego

Każdorazowo gdy funkcja momentu jest funkcją drugiego lub wyższego stopnia sprawdzamy czy w przedziale występuje ekstremum funkcji.

Ekstremum sprawdzamy w tym przedziale, w którym na belce leży obciążenie ciągłe równomiernie lub nierównomiernie rozłożone. 
ekstremum momentu gnącego obbelka
Rys. 8 Ekstremum momentu gnącego na belce obliczanie
 Ekstremum momentu gnącego występuje w punkcie zerowania się pochodnej funkcji momentów gnących.

Mając na uwadze zależność, że funkcja wykresu sił tnących jest pochodną funkcji wykresów momentów gnących możemy zauważyć, że ekstremum momentu gnącego wystąpi zawsze w tym miejscu na osi odległości wykresu momentów gnących, w którym wykres sił tnących przetnie oś odległości (miejsce zerowe).

ekstremum momentu gnącego belka
Rys. 9 Lokalizacja ekstremum momentu gnącego względem wykresu sił tnących
Aby wyznaczyć wartość ekstremalną momentu gnącego należy obliczyć pochodną funkcji momentów gnących. Obliczoną pochodną należy przyrównać do zera oraz wyznaczyć miejsce zerowe Xo tj. odległość w której w danym przedziale występuje ekstremalna wartość momentu gnącego (Rys. 8). 

W następnej kolejności sprawdzamy, czy wartość Xo mieści się w naszym przedziale. Wartość ujemną odrzucamy, ponieważ jest poza naszym przedziałem. Wartość 4,82 znajduje się w naszym przedziale. Obliczamy wartość funkcji momentu w punkcie 4,82.

Wykres ostateczny momentu gnącego i siły tnącej.

ostateczny wykres momentu gnącego i siły tnącej
Rys. 9 Obliczanie wartości momentu gnącego w pozostałych punktach charakterystycznych

Obliczamy wartości momentu gnącego w pozostałych punktach charakterystycznych. Następnie sporządzamy końcowy wykres momentów gnących i sił tnących.

ostateczne wykresy momentów gnących i sił tnących obciążenie trójkątne belka
Rys. 10 Wykresy ostateczne momentów gnących i sił tnących

Ostatnim wykresem jaki sporządzamy jest wykres siły normalnej.

wykres siły normalnej
Rys. 11 Wykres siły normalnej
 Jeśli chcecie nauczyć się krok po kroku sporządzać wykresy momentów gnących, sił tnących i normalnych dla belek z obciążeniem trójkątnym oraz dla belek o podobnym stopniu trudności kliknijcie tutaj.